davranışsal finans ne demek?

Davranışsal Finans

Davranışsal finans, finansal kararların alınmasında psikolojik faktörlerin ve bilişsel önyargıların rolünü inceleyen bir alandır. Geleneksel finans teorisi, yatırımcıların rasyonel olduğunu ve her zaman kendi çıkarlarına en uygun kararları alacağını varsayar. Ancak davranışsal finans, insanların her zaman rasyonel olmadığını, duygusal faktörlerin, bilişsel hataların ve sosyal etkilerin yatırım kararlarını etkileyebileceğini savunur.

Davranışsal finans, yatırımcı davranışlarını daha iyi anlamamıza ve finansal piyasalardaki anormallikleri açıklamaya yardımcı olur. Bu alan, yatırımcılara daha bilinçli kararlar almalarına yardımcı olacak stratejiler geliştirmelerine olanak tanır.

Temel Kavramlar:

• Bilişsel Önyargılar: İnsanların düşünme süreçlerinde sistematik hatalar yapmasına neden olan zihinsel kısayollardır. Örneğin;

  • Onaylama Yanlılığı: Kişinin mevcut inançlarını destekleyen bilgileri arama ve kabul etme eğilimidir. (Onaylama Yanlılığı)
  • Aşırı Güven: Kişinin kendi yeteneklerine ve bilgilerine aşırı derecede güvenmesidir. (Aşırı Güven)
  • Çıpalama Etkisi: Karar verme sürecinde ilk elde edilen bilginin (çıpa) sonraki kararları etkilemesidir. (Çıpalama Etkisi)
  • Kayba Karşı Duyarlılık: Kayıpların kazançlardan daha fazla üzüntüye neden olmasıdır. (Kayba Karşı Duyarlılık)
  • Sürü Psikolojisi: İnsanların, diğerlerinin davranışlarını takip ederek karar vermesidir. (Sürü Psikolojisi)

• Duygusal Faktörler: Korku, açgözlülük, pişmanlık gibi duyguların yatırım kararlarını etkilemesidir.

• Piyasa Anomalileri: Etkin piyasa hipotezi ile açıklanamayan, piyasalarda gözlemlenen tutarsızlıklar ve düzensizliklerdir.

Davranışsal finans, yatırımcıların ve finans profesyonellerinin daha iyi finansal kararlar almasına yardımcı olmak için giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu alandaki araştırmalar, finansal piyasaların daha iyi anlaşılmasını ve yatırım stratejilerinin geliştirilmesini sağlamaktadır.